Zmień post - POLITYKA 2o

Zmień post

Użytkownik

Temat

Treść wiadomości

Emotikony





Więcej Ikon

Kolor: Rozmiar:

Zamknij Tagi

Ten watek rowniez w innym topiku pozostal bez odpowiedzi, a sadze ze jest wart tego by nie przepadl w beletystrycznym wodolejstwie

Wielu tutejszych forumowiczow ma jakies problemy z usytuowaniem Polski na kulturowej mapce swiata, przebakuje cos o jakims "specyficznym" rozdrozu cywilizacyjnym itd...
Wiec jeszcze raz zapodam ten tekst, z nadzieja, ze jesli nawet zostanie on zbyty milczeniem, to przynajmniej przemyslany.
Oto on:

[size=18][color=indigo]CECHY SZCZEGOLNE WYROZNIAJACE ZACHODNIE SPOLECZENSTWA OD SPOLECZENSTW NIEZACHODNICH [/color][/size]

[b]1. Dziedzictwo starozytnosci klasycznej [/b]

Bedac cywilizacja trzeciej kategorii, Zachod przyjal wiele elementow od swoich poprzedniczek, zwlaszcza od cywilizacji klasycznej: grecka filozofie i racjonalizm, prawo rzymskie, jezyk lacinski i chrzescijanstwo. Cywilizacje islamu i prawoslawia sa tez spadkobierczyniami cywilizacji klasycznej, ale nie w takim stopniu jak Zachod.

[b]2. Katolicyzm i protestantyzm [/b]

Zachodnie chrzescijanstwo, najpierw katolicyzm, nastepnie zas katolicyzm i protestantyzm, jest pod wzgledem historycznym najwazniejsza cecha cywilizacji zachodniej. Przez wiekszosc 
swego pierwszego tysiaclecia nosilaona zreszta miano Zachodniego Chrzescijanstwa. Wsrod narodow tego obszaru istnialo silnie rozwiniete poczucie wspolnoty i swiadomosc odrebnosci od Turkow, Maurow, Bizantyjczykow i innych. Ludzie Zachodu wyruszali w XVI wieku na podboj swiata zarowno w imie Boga, jak i po zloto. Do szczegolnych zjawisk i cech wlasciwych cywilizacji zachodniej nalezy takze reformacja 
i kontrreformacja oraz podzial na protestantow i katolikow. Nic takiego nie zaszlo we wschodnim prawoslawiu, nie zna tez tych podzialow Ameryka Lacinska.

[b]3. Jezyki europejskie [/b]

Jezyk i pismo to drugi co do znaczenia - po religii - element roznicujacy poszczegolne ludzkie kultury. Zachod rozni sie od wiekszosci cywilizacji mnogoscia jezykow. Japonski, hindi, mandarynski, rosyjski, arabski, to glowne jezyki danych cywilizacji. Co prawda Zachod odziedziczyl lacine, ale z wylonieniem sie roznych narodow powstaly takze narodowe 
jezyki.

[b]4. Rozdzial wladzy duchowej i doczesnej [/b]

W ciagu calej historii Zachodu najpierw Kosciol, potem zas wiele kosciolow istnialo odrebnie od panstwa. Bog i cesarz, Kosciol i panstwo, wladza duchowa i wladza doczesna, to dychotomia dominujaca w kuturze Zachodu. W islamie Bog jest cesarzem, w Chinach i Japonii cesarz jest Bogiem, w prawoslawiu Bog to mlodszy partner cesarza. Rozdzial 
Kosciola od panstwa i powtarzajace sie konflikty miedzy nimi, typowe 
dla cywilizacji zachodniej, nie byly znane nigdzie indziej. Trudno przecenic jak bardzo ten rozdzial wladz przyczynil sie do rozwoju wolnosci na Zachodzie.

[b]5. Rzady prawa [/b]

Po Rzymianach odziedziczono zasade w mysl ktorej prawo zajmuje centralne miejsce w zyciu cywilizowanych spoleczenstw. Mysliciele sredniowiecza rozwineli koncepcje prawa naturalnego, do ktorej mieli stosowac sie krolowie sprawujacy wladze, w Anglii zas rozwinela sie tradycja prawa powszechnego (common law). W okresie absolutyzmu 
w XVI i XVII wieku zasada rzadow prawa czesciej byla lamana niz przestrzegana, ale nadal utrzymywala sie idea poddania ludzkiej wladzy jakiejs zewnetrznej, ograniczajacej ja instancji: "Non sub homine sed 
sub Deo et lege". Tradycja rzadow prawa polozyla podwaliny pod konstytucjonalizm i ochrone praw czlowieka, z prawem do wlasnosci wlacznie, na przekor arbitralnej wladzy. W wiekszosci innych kregow kulturowych prawo w o wiele mniejszym stopniu ksztaltuje mysl i zachowania.

[b]6. Pluralizm spoleczny [/b]

Na przestrzeni dziejow spoleczenstwo zachodnie bylo bardzo pluralistyczne. Jak zauwaza Deutsch, szczegolna cecha Zachodu jest "powstawanie i utrzymywanie sie rozmaitych autonomicznych grup, nie zwiazanych wiezami krwi czy malzenstwem". Zaczelo sie to w VI i 
VII wieku a grupami tymi byly na poczatku klasztory, zakony i cechy. 
Pozniej liczbaich rosla, w roznych rejonach Europy powstawaly rozmaite organizacje i stowarzyszenia. Pluralizm stowarzyszen zostal uzupelniony przez pluralizm klasowy. Wiekszosc spoleczenstw zachodniej Europy skladala sie ze stosunkowo nielicznej, niezaleznej arystokracji, wielkiej masy chlopstwa i malej, ale znaczacej klasy kupcow i rzemieslnikow. 
Sila feudalnej arystokracji przejawiala sie szczegolnie, gdy przychodzilo do ograniczania wplywow absolutyzmu w wiekszosci europejskich spoleczenstw. Wlasciwy Europie pluralizm ostro kontrastuje z niedostatkiem spoleczenstwa obywatelskiego, slaboscia arystokracji 
i sila scentralizowanych biurokratycznych imperiow istniejacych rownoczesnie w Rosji, Chinach, Turcji osmanskiej i na innych pozaeuropejskich obszarach.

[b]7. Gremia przedstawicielskie[/b]

Spoleczny pluralizm wczesnie dal poczatek stanom, parlamentom i innym instytucjom reprezentujacycm interesy arystokracji, duchowienstwa, kupcow oraz innych grup. Gremia te zapewnialy forme reprezentacji, ktore w miare postepow modernizacji przeksztalcily sie we wspolczesne instytucje demokratyczne. Zdarzalo sie, ze w okresach absolutyzmu byly 
likwidowane albo znacznie ograniczano ich wladze. Nawet jednak w takich przypadkach mogly byc, jak we Francji, reaktywowane, by stworzyc mechanizm rozszerzonego uczestnictwa politycznego. Zadna inna cywilizacja nie ma porownywalnej tradycji cial przedstawicielskich, siegajacej tysiaca lat wstecz. Rowniez na szczeblu lokalnym, mniej 
wiecej od XIX wieku, zaczely sie we wloskich miastach rozwijac ruchy samorzadowe, ktore rozprzestrzenialy sie nastepnie na polnoc, "zmuszajac biskupow, baronow i szlachte do dzielenia sie wladza z mieszczanami, w koncu zas do zupelnych ustepstw, co czesto sie 
zdarzalo". Reprezentacja na szczeblu panstwowym byla w ten sposob uzupelniana przez lokalna autonomie, co nie mialo odpowiednika w innych rejonach swiata.

[b]8. Indywidualizm [/b]

Wiele wymienionych powyzej cech zachodniej cywilizacji przyczynilo sie do rozwoju poczucia indywidualizmu oraz jedynej w swoim rodzaju wsrod cywilizowanych spoleczenstw tradycji praw i wolnosci jednostki. Indywidualizm zaczal sie ksztaltowac w XIV i XV wieku, a uznanie 
prawa do indywidualnego wyboru - to co Deutsch nazywa "rewolucja Romea i Julii" - zwyciezylo na Zachodzie w XVII ieku. Formuowano nawet postulaty rownych praw dla wszystkich jednostek ("najubozszy czlowiek w Anglii tez ma zycie do przezycia, tak samo jak najbogatszy"), choc jeszcze nie akceptowano ich powszechnie. Indywidualizm nadal wyroznia 
Zachod sposrod dwudziestowiecznych cywilizacji. W badaniu analizujacym nasilenie indywidualizmu obejmujacym podane proby z 50-ciu krajow okazalo sie, ze pierwsze dwadziescia miejsc zajely wszystkie kraje zachodnie. Autor innych badan porownawczych indywidualizmu i kolektywizmu, uwzgledniajacych rozne kultury, takze podkresla przewage 
indywidualizmu na Zachodzie, a kolektywizmu w innych kregach kulturowych. Dochodzi on do wniosku, ze "najwazniejsze na Zachodzie wartosci sa najmniej cenione na calym swiecie". Ludzie Zachodu i przedstawiciele innych kregow kulturowych niezmiennie wskazuja na 
indywidualizm jako glowna ceche wyrozniajaca cywilizacje zachodnia.

***

Opcje
HTML: TAK
BBCode: TAK
Uśmieszki: TAK

	Wyłącz HTML w tym poście
	Wyłącz BBCode w tym poście
	Wyłącz Uśmieszki w tym poście

Kod potwierdzający: *