POLITYKA 2o

Gość

[link widoczny dla zalogowanych]

archeologiczna bomba?
a może warto czytac Biblię?

Gość

Zachodnia Galilea.
w czasie wykopalisk znaleziono jaskinie ze szkieletem "małej kapłanki" (nazwa z haaretz). szczątki pochodza sprzed 12 tys lat, a grobowiec przygotowany był z niezwykłą starannoscia.

nadmienić nalezy,ze Hamas grozi śmiercią właścicielom gruntów, którzy godza się na badania archeologiczne.
ciekawe dlaczego.....

Gość

Odkryliśmy najstarszy tekst hebrajski na świecie - ogłosił prof. Yosef Garfinkel, izraelski archeolog z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie. Inni naukowcy mają wątpliwości.

Zdaniem badacza informacja jest tym bardziej ciekawa, że znalezisko pochodzi z ufortyfikowanego dużego miasta z czasów biblijnych królów Izraela - Dawida i Salomona.

- Jeśli potwierdzą to dokładne badania naukowe, będziemy mieli dwie sensacje - komentuje prof. Ilona Skupińska-Lovset, kierownik Pracowni Archeologii Śródziemnomorskiej na Uniwersytecie Łódzkim. - Po pierwsze dlatego, że zabytki starohebrajskiego piśmiennictwa są prawdziwą rzadkością, a po drugie - miejsce, w którym zostały znalezione, nie było dotąd naukowo opisane.

Stanowisko Khirbet Qeiyafa, na którym prof. Garfinkel prowadzi badania, leży około 20 km na południe od Jerozolimy. W pobliżu jest filistyńskie miasto Gath, z którego pochodził biblijny olbrzym Goliat. Z fortu na wzniesieniu rozciąga się widok na dolinę, z której - według starotestamentowej relacji - miały stanąć naprzeciw siebie wojska Filistynów i Izraelitów. Tam też Dawid - wówczas jeszcze pasterz, a późniejszy król Izraelitów - odważył się walczyć z Goliatem, filistyńskim wojownikiem. Powalił go jednym celnym strzałem z procy i wygrał pojedynek.

Starożytna forteca zajmuje powierzchnię około dwóch hektarów. Na zbudowanie jej murów obronnych potrzeba było 200 tys. ton kamieni. Jeszcze dziś mają prawie 3 m wysokości i 700 m długości. Do środka wiodła brama 10-metrowej szerokości. Zdaniem izraelskich archeologów tak potężnych konstrukcji nie było w stanie wznieść ok. 500 mieszkańców miasta. Potrzebne do tego było zaangażowanie króla. Według Garfinkela silne miasto jest dowodem na istnienie królestwa Izraelitów w czasach starotestamentowego króla Dawida.

Pięć linii tekstu
- Fragment naczynia z inskrypcją znalazł wolontariusz na podłodze ruin budynku w pobliżu miejskiej bramy. Tekstu nie zauważyliśmy od razu podczas wykopalisk, ale dopiero po południu, w czasie mycia znalezisk.

Inskrypcja wypisana jest czarnym atramentem na skorupie wielkości 15 x 15 cm. Składa się z pięciu linii, z których każda ma 10 liter. Prof. Garfinkel mówi: - Tekst napisano w alfabecie protokananejskim, z którego wywodzą się wszystkie późniejsze pisma. Nie tylko hebrajskie, ale też np. fenickie.

Żeby określić wiek znaleziska, naukowiec wysłał na Uniwersytet w Oksfordzie zwęglone pestki oliwek. - Były w tej samej warstwie archeologicznej co fragment ceramiki z tekstem - mówi prof. Garfinkel. - W Oksfordzie zostały datowane metodą radiowęglową. Wyniki dwóch pierwszych próbek pokazały, że pochodzą z lat 1040-975 p.n.e. Nasz tekst jest więc o tysiąc lat starszy od zwojów znad Morza Martwego [zawierających m.in. najstarsze znane zapisy biblijne, np. w języku hebrajskim]. Dodatkowo fragment naczynia, na którym inskrypcja się znajduje, jest typowy dla X wieku p.n.e.

Naukowiec podkreśla, że odkrycie w Khirbet Qeiyafa to najdłuższa znaleziona dotąd protokananejska inskrypcja i najstarszy tekst hebrajski. Inne tego typu zabytki - np. kalendarz rolniczy z Gezer czy stela króla Meszy - są o 100-200 lat młodsze.

Na razie nie wiadomo, jaka jest treść tekstu. Jego odszyfrowywanie dopiero się rozpoczęło. Prof. Garfinkel podejrzewa jednak, że jest to list. W starożytności kawałki z rozbitych glinianych dzbanów (ostrakony) często były wykorzystywane jako materiał do pisania. - Odczytanie całego napisu może zająć kilka miesięcy. Z 50 liter rozpoznaliśmy już 40. Dziesięć pozostałych jest jednak niejasnych. Dlatego zamierzamy jeszcze poddać ten ostrakon specjalnym badaniom fotograficznym w USA.

Od kogo ten list?
Na razie epigraficy odczytali w tekście tylko kilka słów, m.in.: "król", "sędzia", "niewolnik".

- Ale one nie przesądzają o tym, że jest to tekst hebrajski - mówi prof. Skupińska-Lovset. - Na przykład słowo "król" jest identyczne w języku fenickim. Z ostateczną konkluzją trzeba więc poczekać do czasu odczytania całości materiału. Poza tym analiza węglowa nie jest zbyt dokładną metodą datowania. Dopuszcza błąd nawet o ponad 100 lat. No i niedobrze się stało, że ostrakon został odkryty dopiero podczas mycia. W tej sytuacji trudno mieć stuprocentową pewność, że wysłane do badania pestki są z tej samej co on warstwy.

Wątpliwości ma również prof. Amihai Mazar, archeolog z Uniwersytetu Hebrajskiego. Mazar przyznaje, że choć znalezisko jest ważne, bo został odkryty najdłuższy tekst zapisany alfabetem protokananejskim, to jednak twierdzenie, że jest to tekst hebrajski, jest za daleko idące.

Inni naukowcy dodają, że nie ma też pewności, że w Khirbet Qeiyafa mieszkali Izraelici. Wprawdzie nie znaleziono tam dotąd np. szczątków psów i świń - zwierząt zjadanych przez Filistynów, ale przebadano dopiero 4 proc. stanowiska. Potrzebne są więc dalsze, dokładniejsze badania.

Gość

[link widoczny dla zalogowanych]

ale co im Hasior zawinił?